Dag 41 – “Laat ze dansen”
Koffiepraat, naast leerlingen misschien wel het grootste gemis. Je weet namelijk niet wat je gaat raken op een werkdag, een mooi verhaal in het lokaal, een bekentenis van een leerling, een grapje in de klas of een gesprek bij het koffieapparaat.
Koffiepraat was er even niet bij en bleek moeilijk te organiseren op afstand. Het werkt omdat het spontaan is, omdat we allemaal gelijktijdig koffie (of thee) drinken aangegeven door een bel in het gebouw. Zoals het ritme van muziek ons in beweging brengt, brengt de bel ons samen voor goede gesprekken die zo gecoördineerd spontaan ontstaan.
Koffiepraat bracht mij vandaag bij een blog van een filosoof die mensen graag aan het denken zet over onderwijs. Vandaag verscheen hier namelijk een artikel dat precies aansloot bij wat mijn schoolleider en ik proberen over te dragen aan het team, wat we proberen duidelijk te maken, wat we voelen en deel van ons onderwijs proberen te maken. Leren is niet hetzelfde als presteren.
Koffiepraat, het gaat vaak over resultaten in combinatie met gedrag. Soms wringt het. Slecht gedrag, maar goede resultaten, of andersom. Was leren maar zo makkelijk dat je er met goed gedrag al was. Mijn schoolleider wees mij op het artikel en het artikel wees ons weer in de goede richting, toetsen is niet het antwoord. Onze huidige onderwijscultuur vraagt om eindproducten om te laten zien dat je geleerd hebt, als het maken van een schilderij. Het resultaat kan je beoordelen en dan weet je wat iemand kan. Maar wat heeft iemand geleerd, dat is niet te bevatten in een stilleven. Leren is namelijk beweging. Cijfers geven ons het gevoel van controle, terwijl leren misschien wel nauwelijks te controleren is. Juist omdat het zo persoonlijk is.
Koffiepraat bracht mij vanmorgen naar de analogie dat leren dansen is. Een schilderij is ooit klaar, een dans niet. Een dans wordt onderbroken, maar zal bij het (her)starten van de muziek weer doorgaan. Wij beoordelen het leren van leerlingen in toetsen, werkstukken en andere “schilderijen”. Terwijl het gaat om de beweging er naar toe én de beweging daarna, daar is op het doek, helaas – zeg ik als schilderkunstliefhebber, geen ruimte voor. “Leren heeft heeft uitzichzelf geen eind”.
Koffiepraat, soms luchtig en soms zwaar. Soms slaat het de plank volledig mis en soms is het BAM! raak. We laten leerlingen schilderen omdat wij denken te weten aan de hand van een schilderij hoe het zit, deze momentopnames stapelen we op in een expositie en dat noemen we dan een beeld hebben van (het niveau van) een leerling. Laat ze dansen. Laat de controle los. Laat ze leren. Dans mee, laat je leiden en leidt. Zo leren we samen het meest. Ons hele leven lang, tot ver na het diploma.
Koffiepraat, ook in deze tijden kunnen we niet zonder. Het brengt ons in beweging, het zet ons aan het denken, het zorgt ervoor dat we blijven leren. Laat ze dansen.
Zij is zo bijzonder want ze danst en geeft het ritme van het leven weer. Klapt in haar handen, zij bepaalt de sfeer. Telkens weer, ook al is zij een Nederlandse, ze kan m’n wereld laten dansen
Hee Hee Hee, Hee Hee Hee
Laat ze dansen
ps. Het blog waar naar verwezen wordt is van Jan Bransen en vind je hier: www.janbransen.nl/nl/gepersonaliseerd-leren-5-2/
pps. Ik hou van dansen op goede feestjes met foute muziek, maar dat levert helaas zelden prachtige plaatjes op. Dans, beweging, leren, tonen maar weer eens slecht in stilstaand beeld gevat te kunnen worden. Wel had ik nog wat beelden van een optreden bij ons op school.