Geen Máxima, wel met leerlingen praten over de toekomst!
Een speciale dag. Mijn wekker gaat een uur eerder dan normaal en veel uur eerder dan ik zou willen. Ik geef geen les vandaag, ik geef geen workshop maar ben wel de hele dag met leerlingen en collega’s.
Gisteravond tegen twaalf uur schrik ik wakker. S*#%! Ik had iPads moeten klaarleggen om morgen mee te nemen. Ik verzet met mijn wakker zodat hij nog een tikje eerder afgaat. Moe word ik wakker als het zo ver is. Ik kleed mij netjes aan – want stel dat ik Máxima vandaag ontmoet. Wishful thinking noemen ze dat met een mooi woord.
Met de auto de hele kilometer naar het werk, naar de auto komen was het moeilijkste omdat ik bij stap 1 buiten de deur al uitglijd, maar net mijn balans kan redden en daardoor keihard mijn teen stoot. Eenmaal in de auto gaat gelukkig alles prima – hoef niet te krabben – afgezien van mijn teen.
iPads nog even in de lader, fotocamera, filmcamera en 360 gradencamera gaan in mijn tas. Mijn collega en ik verdelen onze vijf leerlingen over onze twee auto’s. Op naar de leerlingconferentie.
Onze leerlingen, en die van alle andere VMBO locaties van de overkoepelende organisatie, krijgen vandaag de kans om mee te denken, om te beleven en te ervaren. Ze krijgen een kijkje in de toekomst, wat is er allemaal mogelijk in het onderwijs van de toekomst en wat heeft volgens de leerlingen meerwaarde.
In de auto bespreken we de belangrijke dingen van het leven: welke leerling heeft hoe gespiekt bij welk vak, welke vragen komen er in de economietoets van deze week, hoe kan je leren voor een muziektoets en welke docenten wel chill. Op een gegeven moment denk ik dat één van de leerlingen aan mij gaat vragen om mijn oren dicht te doen, maar ze zei “u moet nu goed luisteren” en ze deed uit de doeken hoe er allemaal is ‘valsgespeeld’ bij (digitale) toetsen. Helaas? Gelukkig? Reageert de ander door uit te leggen dat ik het anders heb ingesteld waardoor dit bij mij niet kan. Wat een opluchting, of zegt hij dit alleen om mij te sparen en te zorgen dat ik niets vermoed? Daarnaast gaat het over auto’s, treinen en welke lessen en toetsen ze missen.
Aangekomen lopen de leerlingen rustig achter ons aan. Twee moeder ganzen met hun gevolg, iets wat bij vertrek heel anders is. We roepen ze na dat ze even moeten wachten, wij moeten ons parkeerkaartje nog doen. Zij staan op dat moment al met een been buiten de deur. Wat een verschil ten opzichte van de aankomst.
Zij laten zich de wegwijzen naar de garderobe en de juiste beurshal. Waar moeten we heen? “We moeten de trap op, volg mij maar mevrouw.” Bij binnenkomst krijgen de leerlingen badges met ‘gave’ keycords en kunnen ze glaasjes, vast en zeker, biologisch sap tappen. Alle leerlingen zijn timide, geen school komt aan met een onrustige groep.
De leerlingen worden opgedeeld en in nieuwe groepen gezet. Geen onvertogen woord klinkt er de hele dag, iedereen heeft het prima en gezellig. Orde wordt niet gehandhaaft omdat hier ook geen noodzaak voor is. Leerlingen volgen allerlei workshops van games in de klas, naar trampoline springen bij rekenen, programmeren van robots, 3D printen van een eigen ontwerp naar een les met gebruik van smartphone als hulpmiddel. Ik stel voor om elke ochtend de leerlingen van meerdere scholen op te delen in groepen, lijkt mij nou heerlijk lesgeven in de toekomst als ze zo ‘tam’ zijn (dat houd ik vast geen week vol van verveling).
De leerlingen doen mee en nog belangrijker denken mee, ze kunnen fantastisch verwoorden wat ze vinden.
“Nee, deze app vind ik niets. Dat het een wedstrijd is levert mij te veel stress.”
“Ik lees liever van mijn scherm in plaats van een boek.” Hij aarzelt. "Ik heb namelijk nogal wat dingetjes met mijn concentratie en als ik een boek lees vraagt mijn scherm steeds om mijn aandacht en ben ik afgeleid. Als ik iets op mijn scherm lees kan mijn scherm mij niet afleiden want ik concentreer mij al op het scherm.”
Wauw! De dag is nog maar halverwege en ik kan al met deze waarheid naar huis. Een prachtige zienswijze die geen volwassene had kunnen bedenken.
Volwassene: “Ik leer liever op papier, dan kan ik post-its plakken, notites maken en markeren.”
Reactie: “Ik ben zo blijf dat ik dit niet meer móét, voor mijn gevoel, nu ik digitaal leer!”
In de pauze eten wij koekjes met 3D geprinte chocoladefiguurtjes en zitten alle leerlinge door elkaar. Er zijn geen verschillende scholen meer. Een leerling sluit de middag zelfs af met de woorden: “Weet u, ik heb vandaag gewoon nieuwe vrienden gemaakt.” Zo heerlijk makkelijk gaat het nog als je jong bent, wij volwassenen hebben enkel collega’s ontmoet en geen vrienden gemaakt.
We sluiten de dag af met een evaluatie. Ze vonden het zwaar! Morgen maar weer gewoon naar les, daar heb ik allemaal dingen die mij bezighouden en afleiden. Zoals vrienden? Ook, maar ook gewoon de docenten. Ik hoor een andere leerling tegen zijn docente zeggen: "Wij moeten echt van die fietsen onder onze tafels, zo chill en goed voor de drukke leerlingen!” Dat lijkt mij pas zwaar.
En dat onderwijs van de toekomst? We doen het zo gek nog niet, de dingen die leerlingen het best toepasbaar voor ons onderwijs vinden leek eigenlijk best op waar wij al mee bezig waren.
Als ik bij terugkeer de dag bespreek met mijn leidinggevende zegt hij terecht: “We moeten als we willen veranderen natuurlijk ook iets loslaten en misschien is nog niet iedereen klaar om voor ons bekend lesgeven los te laten.” Hij zet mij aan het denken en zegt “Maarre, ik was onder weg naar de pot!”
Ik ga naar huis na een dag zónder gehoopt bezoek van koningin Máxima maar met een hele bijzondere ervaring rijker. Leerlingen die mogen meedenken met de strategie, missie en missie van een scholengemeenschap. Daar hadden de mensen die de workshops gaven nog nooit van gehoord. Stiekem denk ik dat Máxima dit veel liever had gezien dan alle docenten en leerkrachten op de onderwijsbeurs een verdieping lager. Een collega heeft toch nog een plaatje van haar kunnen schieten, dan was Máxima er bij dit bericht toch nog een beetje bij.
ps. Als ik verstand had van marketing en communicatie had ik het bericht ‘Máxima en onze leerlingen genoemd’, helaas dat heb ik dus niet!