I had a dream

“Als ik jou zie moet ik meteen denken aan zes weken vakantie, erg hè?”. Het is de begroeting van een ver familielid, we zien elkaar maximaal één keer per jaar. Zesendertig uur later zou het schooljaar weer beginnen, vandaag dus.

Op ditzelfde familiefeest hoef ik niemand te vertellen wat mijn werk is, mijn naam soms nog wel, als je docent bent dan blijft dat meestal wel hangen. “Jouw vakantie is weer voorbij hè?”, “Zo, maandag weer beginnen hè?”, “Heb je de afgelopen week alweer wat aan school gedaan?”, “Straks weer veel nieuwe namen leren?” en ga zo maar door. Small talk met een docent tijdens (het einde van) de zomervakantie gaat bijna nooit over het weer!

Ik leg uit dat het voor mij beter zou zijn als ik al wat voorbereid had de afgelopen week, maar ik ervoor kies om alleen wat mails te sturen vanuit huis en het dan voor lief neem dat ik het de eerste week dan wat hectischer heb. Ik vertel er niet bij dat ik een volle week voordat mijn schooljaar weer zou starten, toen regio zuid hun eerste schooldag zouden hebben, “de droom” had.

“De droom”, iets wat een bekend fenomeen is onder veel docenten. De nacht voor het schooljaar waar bij je droomt over lesgeven, iets wat velen van ons het hele jaar niet doen behalve deze bewuste nacht. Niet zomaar een droom. Je droomt dat je “het” niet meer kan. Je treft een klas, je ziet wat gedaantes van leerlingen uit het verleden, en het gaat niet. Ze luisteren niet, niets wat je doet werkt en alles gaat mis. De ergste les die jij je kan voorstellen en daar droom je dan over vlak voordat je weer de klas voor mag… of moet.

Hoeveel ervaring je ook hebt in het onderwijs, je kan opeens zo’n klas treffen en dan weten we allemaal, je kan opeens een klas krijgen waar het niet werkt, waar geen match is en jouw gebruikelijke manier van werken geen effect heeft. Je strijd dan het hele jaar. En je blijft hier altijd vatbaar voor. En daarom hebben we de droom. De twijfel aan je kunnen blijft altijd. Onzekerheid over de veiligheid van jouw bestaan.

Ik had deze droom, uit medeleven voor mijn collega’s uit regio zuid, al een week voor de daadwerkelijke start van mijn schooljaar en de praktijk van vandaag kon alleen maar meevallen in vergelijking met de “droomklas”. Met dat idee stapte ik op de fiets. Toen bekroop mij het gevoel, heeft elk vakgebied dit, die oneindige kwetsbaarheid dat de toren van kennis en kunde die je in jaren opgebouwd hebt opeens kan instorten bij die ene klant, die ene zaak, dat ene project of die ene vergadering. Ik hoop het niet voor jullie. Wij hebben dat wel, maar wij hebben dan ook zes weken vakantie.

Ik wens jullie allen een fijn schooljaar, ook voor iedereen buiten het onderwijs een fijne periode van september tot en met juli. Hoe het vandaag ging? De klas was vandaag soms onrustig, maar meestal lief. Kijken hoe het morgen is bij de eerste echte les tijdens de tropische omstandigheden van het klaslokaal in Nederland. Het kan alleen maar meevallen…