Ik XTC ze, zoals ik ze nooit zag
“Yes! Geen les!” Dat was wat het grootste deel van mijn leerlingen deze week dacht. Klas drie is ‘relaxt’ op stage om er gedurende de week terug te verlangen naar het relaxte leven van school.
Klas twee blijft wel op school maar volgt geen lessen van de docenten. Het is projectweek en studenten, stichtingen en mensen uit het bedrijfsleven verzorgen deze week workshops over allerlei onderwerpen die te maken hebben met gezond verstand. De workshops gaan over verstandige keuzes maken in het verkeer, met drank, drugs, discriminatie, voeding, social media en nog veel meer aspecten van het leven.
Ze worden aan het denken gezet over de keuzes die ze maken en het leven van andere mensen, mensen met een verslaving, vluchtelingen, transgenders of de ouder van een meisje overleden aan XTC.
Wij hebben als docenten de eer om mee te kijken in deze bijzondere workshops over (soms) nieuwe werelden voor onze leerlingen. Ze schrijven raps, spelen toneel, geven presentaties en luisteren super goed. Het is pas dinsdag en ik ben nu al een tikje zenuwachtig. Je kan het je misschien voorstellen, die ene klas die bestaat uit allemaal leuke kinderen. Allemaal leuke kinderen die alleen niet het beste uit elkaar naar boven halen. Die klas waar ik alleen op mijn best kan zijn omdat het anders mis gaat. Die klas waar ik aan het begin van het jaar voor koos om ze voor twee vakken te hebben. Juist die klas heb ik voor een blokuur bij een luister “workshop”.
Mijn collega is net geweest en spreekt mij moed in. Ze gaan het super doen en ik weet ook dat ze dat kunnen maar het ze niet altijd lukt en juist tijdens een projectweek wil je geen politieagent zijn. Mijn collega is er al, de klas is er al en ik stap binnen. Ze zitten muisstil te wachten tot de spreker begint. Op tafel liggen kaartjes met de afbeelding van vrolijk uitziende pillen.
Nicolette, de spreker, begint te spreken. Vanaf woord één hangen ze aan haar lippen terwijl ze zelf waarschijnlijk nog niet weten waarom ze zo geboeid zijn vanaf minuut één. De naam van de workshop, Team Daniëlle verraadt ook niets. Ze schrijven druk over waar zij aan denken bij XTC. Dan begint het eigenlijk pas echt. Er volgen foto’s van de familie van Nicolette. Op elke foto staat Daniëlle en je ziet in de ogen van enkele leerlingen het besef ontstaan. Ze beginnen een voorgevoel te krijgen waar dit heen gaat.
Dan zegt ze het: “en toen ging ze dood, doordat dat ene XTC-pilletje haar van binnen kapot had gemaakt”. Ik voel de tranen nu al branden, maar kijk op mij heen en zie het bij anderen nog niet. Ik denk aan mijn niet waterproofmascara en kan door deze droge gedachten het ook droog houden. Ondanks dat een moeder van een pubergezin, zeven (!) maanden na de dood van haar 21jarige dochter hier over kan spreken voor mijn klas.
Ze vertelt verder, ze heeft in de afgelopen maanden veel gedaan. Onderzoek gedaan, drugslabs bezocht, informatie gegeven, andere families opgevangen, geld ingezameld en heel heel héél veel voorlichting gegeven. We beleven met haar de laatste dagen van het leven van haar dochter. We horen de stem van haar dochter. We horen over de schade aan het lichaam van haar dochter. En mijn leerlingen luisteren nu al meer dan een uur geboeid. De tussentijdje bel gaat en ze reageren niet eens, geen leerling die opkijkt of bedelt om een toiletbezoek. Ze willen blijven.
Een workshop moet de leerlingen ook actief maken en dat gaat hier dus ook gebeuren. Nicolette, namens Team Daniëlle, heeft een eigentijdse manier gevonden om haar voorlichting te verspreiden via social media. Als een soort Loesje-posters maakt zij Kusje van Daan. De boodschap verspreiden om te zorgen dat de ouders van onze leerlingen niet hoeven mee te maken wat zij heeft meegemaakt, dat onze leerlingen niet meemaken wat Daniëlle heeft meegemaakt.
De leerlingen gaan eigen Kusje van Daan schrijven. Ze krijgen tien minuten de tijd en de mooiste teksten ontstaan. Elke zin begint met “XTC, …” en mijn leerlingen vullen dit prachtig aan. Nicolette leest ze vervolgens voor aan de klas en dat is de tweede keer tijdens deze twee uur durende workshop dat ze even werd overmant door de emotie. Het moment dat ze moest vertellen dat het zusje van Daniëlle afscheid moest nemen van haar zus en tijdens het voorlezen van een paar Kusjes geschreven door mijn leerlingen.
Dit raakt mij. Ze doet er nog een schepje bovenop en leest voor wat haar dochter Ilse schreef aan haar zus 222 dagen na het overlijden van Daniëlle afgelopen zondag. Er huilen leerlingen, mijn collega hoor ik ook snikken. Voordat we het weten is het tijd voor de vragenronde. Ze hebben geen vragen, maar veel grijpen deze kans om Team Daniëlle te bedanken, om Nicolette te bedanken. Ik kan niet anders dan beamen en benadrukken dat ik het bewonder en knap vind dat ze er zo over kan spreken na pas zeven maanden, terwijl ik mij besef dat dit haar manier is. Haar manier van verwerken, haar manier van rouwen.
Mijn collega verwoordt het prachtig: “natuurlijk hebben wij docenten wel eens onenigheid met jullie, onze leerlingen. Maar wij willen zo graag voorkomen dat zo iets met jullie gebeurt. We willen zo graag het beste voor jullie. En van ons nemen jullie deze boodschap
logischerwijs niet aan.”. Sommige leerlingen blijven na het einde nog even, even de emoties onder controle krijgen, de emotie een plek te geven en na te praten.
Ik sta achter in het lokaal nog even na te denken, confronteren wij deze jonge leerlingen teveel met zo’n heftig verhaal. Ik weet dat het goed is, terwijl ik ook bang ben om ze pijn te doen. Nicolette kijkt mij aan, leest mijn gedachten en zegt: “Hopelijk is dit het eerste wat op hun harde schijf komt over XTC en spiegelen ze alles wat ze hier later over horen en denken ze dan terug aan vandaag.” Ik besef mij dat juist door de emotie dit goed blijft hangen en al helpt Nicolette maar één van mijn leerlingen, al is er maar één van mijn leerlingen hierdoor gered dan is haar missie terecht geslaagd.
Ik denk terug en glimlach. Ik heb mijn leerlingen gezien zoals ik ze niet vaak zag of nog nooit gezien gehad. Dat was prachtig, moeilijk, zwaar en geweldig tegelijkertijd. Gelukkig bleven ze ook dicht bij zichzelf en werd de pen die de jongens kregen door een paar al gauw gesloopt. En zal de doorgeefarmband die de meiden ontvingen zeker gedragen en doorgegeven worden. Zo zijn ze en dat is mooi.
Terwijl ik dit schrijf lees ik wat Nicolette op Facebook schreef over haar workshops op onze school en moet ik dit stukje aan mijn blog toevoegen:
“Een ieder gaat de klas uit en ik ruim mijn spullen op, de deur gaat weer open, 3 jongens komen terug met een vraag. Ik geef antwoord en we praten samen nog na over dat wat zij mij vragen. Ik had ze al een potlood gegeven, maar de vraag of zij ook een armbandje mochten hebben kan ik geen nee op zeggen, ik geef ze een bandje en met een lieve zin en dag mevrouw gaan ze de klas uit.
Drie presentaties gaf ik vandaag, drie klassen met kinderen voor wie alles in het leven op experimenteren nog moet gaan beginnen of net is begonnen. Ik zie al die koppies vandaag, hoor zulke mooie vragen en weet dat ik dit met al mijn liefde die ik ook voor mijn kinderen heb via mijn presentaties aan hun geef. Ik heb ze voorbereid op de vragen die ze gaan krijgen, de druk die ze opgelegd gaat worden en hoop dat ik ze een beetje meer kracht heb gegeven om zo bewuste keuzes te maken heb gegeven.
Lieve kinderen die ik tot nu toe mocht ontmoeten, dank jullie wel!
Nicolette”
Team Daniëlle heeft haar missie vandaag behaald. Het is bijna jammer dat ik volgende week zelf weer les moet geven. Ik zal een stuk harder moeten werken voor hun aandacht, maar ik hoop ook dat dit hun verder helpt – al is dit op een totale andere manier.